Koronavirus (COVID-19) xəstələyinin geniş yayılmasının qarşısının alınması məqsədi ilə ictimai nəqliyyatda qabaqlayıcı tədbirlər davam etdirilir.

yasamal.tv xəbər verir ki, bu barədə Bakı Nəqliyyat Agentliyinin açıqlamasında bildirilir.

Məlumatda həmçinin deyilir ki, bu çərçivədə Agentlik taksi minik avtomobillərində sürücü və sərnişinlər arasında yoluxma riskinin azaldılması üçün arxa oturacaqlar arasında arakəsmələrin quraşdırılmasını tövsiyə edir.

Artıq “Bolt” şirkəti tövsiyələri nəzərə alaraq, taksi avtomobillərində müvafiq arakəsmələr quraşdırır. Bununla yanaşı, avtomobilin ön qapısına sərnişinlərə arxa qapıdan minməyi bildirən tövsiyə xarakterli bildirişlər vurulub.

“Hazırkı epidemik vəziyyətdə bunun vacibliyini nəzərə alaraq, taksi fəaliyyəti ilə məşğul olan digər hüquqi şəxsləri də bu təşəbbüsə qoşulmağa dəvət edirik”, – qurum bəyan edib.

Xatırladaq ki, Nazirlər Kabinetinin 4 mart 2019-cu il tarxili qərarına əsasən, Bakı şəhərinin inzibati ərazisində sərnişin daşımalarını yerinə yetirən taksi minik avtomobilləri onlar üçün irəli sürülən standartlara və normativlərə cavab verməlidir.

Artıq uzun illərdirki tikinti sahəsi ölkəmizdə cox böyük sürətlə inkişaf edir. Yüzlərlə yeni tikili binalar, minlərlə fərdi həyət evləri , qeyri yaşayış obyektləri, ticarət mərkəzləri və sair. Bütün bu sadalananların hamısı tikinti və daşınmaz əmlak sahəsinin inkişafının nəticəsidir. Lakin inkişaf eyməkdə olan hər hansı bir sahədə daima müəyyən problemlərdə yaşanır. Həmcinin əmlak sahəsində də bu belədir. Bu gün əmlak sahəsi ilə əlaqədar məhkəmə prokurorluq orqanlarında, polis idarələrində və digər idarələrdə yüzlərlə acıq qalmış şikayət ərizələri var. Hətta mövcud olan bəzi problemlərin həlli yollarını tapmaq belə olduqca cətindir. Səbəb isə göz önündədir. Zamanında əmlak və tikinti sahəsi ilə baglı bir cox qurum və təşkilatlar sərəncam vermək hüququna malik idilər. Tikinti şirkətləri öz möhür və imzaları ilə müqavilə yolu ilə vətəndaşa mənzil satırlarsa , icra hakimiyyətləri tikinti ilə baglı sətəncamlar verirlərsə, bələdiyyələr torpaq satışları ilə baglı sərəncamlar verirlərsə, baglar idarəsi və sair sadalamaqla bitməyən idarələrin bu sahədə sərəncam verə bilmə hüququ olursa demək ki vətəndaşlar da daima problemlərlə üzləşəcək. Bir bina inşa olunan zaman xeyli sayda dövlət qurumlarından icazə və sərəncamlar alınır. Tikinti işləri gedən zaman isə FHN nin tikintiyə nəzarət şöbəsi tikintinin normativlərə uygun olub olmamasını yoxlayır və aydiyyatı olan və olmayan qurumların bu sahədə müəyyən rolları var. Ən sonda isə Cıxarışların verilməsi ilə baglı son sözü reyistir idarəsi deyir. Əgır lazımi sənədlərdə hər hansısa bir xırda problem yaranarsa demək ki cıxarışın verilməsi cox müşkül bir məsələ olacaq. Yəni bir əmlakı özəlləşdirmək ücün vətəndaş əmlak komitəsinə qədər xeyli idarələrdən sənədlər toplamalıdır. Bəzən olurki vətəndaş haqlı oldugu halda uzun müddət süründürməciliyə məruz qalır və əksər hallarda bu tip hallar məhkəmələrə qədər gedib cıxır. Nəticə etibarı ilə burda uduzan həm dövlət olur həmdə vətəndaş. Vətəndaş külli miqdarda pul itkisinə məruz qalır, vaxt itkisinə məruz qalır və külli miqdarda vəsaitlər qeyri rəsmi olaraq büdcədən kənarlaşır. Cox təəsüflər olsunki bu gün əmlak və tikinti sahəsi ilə baglı hər hansısa bir problem ya məhkəmələrdə yaxud polis idarələrində və güc strukturlarında həll olunur. Bu gün vətəndaşlar bələdiyyələrdən aldıqları torpaqlarda inşa etdikləri evlərini özəlləşdirə bilmirlər. Cünki həm torpagın təyinatının fərqli oldugu həmdə bələdiyyə torpaqlarının xəritəsinin olmadıgı ücün o əmlakları özəlləşdirərkən vətəndaş müəyyən problemlərlə üzləşir. Bu gün mtk larla baglı yüzlərlə şikayətlər var hansı ki, bir mənzilin bir necə vətəndaşa satılması yaxud tikintilərin gecikməsi ilə baglı. Və bu sahədəki problemləri saymaqla bitirmək olmaz təbiki. Nə etmək olarki gələcəkdə vətəndaşlar bu cür problemlərlə üzləşməsin. Mən 15 ildən artıqdırki bu sahədə calışıram və əmlak eksperti kimi daima bu sahənin inkişafı yönündə təkliflər hazırlayıb mediyada işıqlandırıram. Bu gün ölkəmizdə bu sahəni inkişaf etdirmək ücün yeni bir qurumun yaradılmasını təklif edirəm. Tikinti və daşınmaz əmlak sahəsini özündə birləşdirə bilən bir qurumun yaranmasına ciddi şəkildə ehtiyac duyulur. Bu qurum yaxud nazirlik əmlak və tikinti sahisi ilə baglı dövlət qurumları ilə vətəndaşlar aradında bir körpu rolunu oynamalıdır. Bu qurumun öz qaynar xətti olmalı və hər şey bir pəncərə sistemindən idarə olunmalıdır. Və həmin qurumun aydiyyatı olan bütün qurumların bazasına bir başa giriş izni olmalıdır. Yəni vətəndaş həmin quruma rüsum ödəməklə həmin qurum vətəndaşın əmlak və tikinti məsələləri ilə baglı üzləşdiyi bütün məsələləri həll etməlidir. Həmin qurumun işcilərinin tikintilərə belə nəzarət etmə izni olmalıdır. İnşa olunan binaların keyfiyyətindən tutmuş sənədləşmə proseslərinə qədər. Bu gün vətəndaş mtk lardan xüsusəndə tikilməkdə olan binalardan mənzil almaga ehtiyat edir. Səbəblər müxtəlifdir. Əsas səbəb cıxarışın olmaması və sair. Hətta yaxşı olardıki mtk ların mənzil satışı zamanı sənədləşmə işlərini belə həmin yaradılmalı olan qurum tərəfindən aparılsın. Bu həm vətəndaşlarda böyük inama səbəb ola bilər, əmlak bazarında alıcıların sayını artıra bilər həmdə bir mənzilin bir necə nəfərə satılması hallarını aradan qaldırar. Bu qurum digər qurum və idarələrdə tikinti və əmlak sahəsinə aid olan bütün səlahiyyətləri özündə birləşdirməlidir. Bu gün 100 minlərlə fərdi yaşayış evləri mövcuddur və bu sahə dayanmadan inkişaf etməkdədir. Bu sahənin inkişafı bir başa ölkə iqtisadiyyatının inkişafına xidmət edir. Bu gün ölkəmizdə tikinti materiallarının istehsalı cox ciddi şəkildə inkişaf edib. Yüzlərlə tikinti materiallarının satışı ilə məşqul olan magazalar və istehsal müəssələri mövcuddur. Lakin son zamanlar görsənir ki artıq təlabat azalmaga dogru gedir. Cünki koronovirus pandemiyasının yayılması bir tərəfdən, vətəndaşların bu sahədə üzləşdikləri problemlər isə digər tərəfdən bu sahəyə olan maragı azaltmaga dogru gedir. Fərdi yaşayış evlərinin inşaasına icazə sənədləri sadələşməlidir və vətəndaşa tikintinin hər kvadratına görə rüsumlar tətbiq olunmalıdırki vətəndaş mənzili inşa edib bitirdikdən sonra cıxarışını rəsmi olaraq ala bilsin. Bundan həm vətəndaş həmdə büdcə faydalana bilər. Digər tərəfdən isə tikinti işləri zamanı baş verən müəyyən korrupsiya hallarının qarşısı alına bilər. Həmcinin mənzillərin sıgortalanması prosesinidə qeyd etmək istiyərdim. Onuda qeyd edimki əmlakların sıgortalanması cox vacib məsələlərdən biri olsada bu sahəyə vətəndaşların maragı cox azdır. Cünki cıxarışı olmayan mənzilləri sıgortalamaq əksər sıgorta şirkətlərinin maragında deyil. Bu səbəbdən hər hansısa bir fövqəladə hal baş verən zaman dəymiş zərəri sıgorta şirkətləri deyil dövlət ödəyir. İcbari sıgortanı məcburiliyini nəzərə alsaq bu gün təkcə paytaxtımızda 100 minlərlə yaşayış fondumuz var ki onlarından yarıdan coxu cıxarışsızdır. Bu işidə bu təşkilata həvalə etsək sıgorta şirkətləri tərəfindən verilən müəyyən faiz pulla təbii ki bu sahənin büdcəsində ciddi artım edə bilərik. Xüsusəndə köhnə yaşayış fondunun bina və fərdi həyət evlərinin kommunal ödənişlərinidə bu təşkilata həvalə etmək olar. Yeni tikili binaların satışı zamanı mtk lar vətəndaşlara qanuna zidd olaraq ic və cöl divarlarıda kvadrat adı ilə satırlar. Lakin bu şəhərsalma və arxitekura məcəlıəsinin 59.3 maddəsinə əsasən ic və cöl divarların faktiki kvadrata salaraq satılması qanuna ziddir O baxımdan yeni tikili binalarında alqı satqısı həmin qurum tərəfindən aparılarsa həmin qurum bu cür qanuna zidd halların qarşısını ala bilər. Düşünürəmki bu sahədə kecmişdən qalmış problemlərin gələcəkdə də baş verməməsi ücün bu addımın atılması yəni aydiyyatı üzrə yeni qurumun yaradılması həm vətəndaşların bu sahədə üzləşə biləcəkləri problemlərin qarşısını ala bilər həmdə dövlət büdcəsinin ciddi şəkildə artmasına səbəb ola bilər.
Elnur Fərzəliyev.

Bu il pandemiyanın sürətlə yayılmasının qarşısının alınması məqsədilə tətbiq olunan qadağa tədbirlərinin sərtləşdirilməsi və kütləviləşdirilməsi iqtisadi artımın, eləcə də büdcəyə daxil olması planlaşdırılmış qeyri-neft
sahələri üzrə vergi gəlirlərinin azalmasına səbəb olacaq.

Bunu “Azərtac”a müsahibəsində Hesablama Palatasının sədri Vüqar Gülməmmədov deyib.

O qeyd edib ki, pandemiya ilə mübarizə istiqamətində atılan addımlar artıq büdcə xərclərinin strukturunun dəyişməsinə səbəb olacaq və bu da, öz növbəsində, dövlət büdcəsi haqqında qanuna yenidən baxılmasını zəruri edir: “Hesablama Palatasının” onlayn rejimdə struktur şöbələrlə bu barədə müzakirələr aparılıb və təkliflərimizi həftənin sonuna qədər Nazirlər Kabinetinə təqdim etməyi planlaşdırırıq. Hər bir təklifin mümkün qədər əsaslandırılmasına çalışacayıq.

Büdcəyə yenidən baxılması prosesində neft sahələrindən gəlirlər, həmçinin əmlak vergisi və torpaq vergisi istisna olmaqla digər vergi növləri üzrə proqnoz göstəricilərin yenidən hesablanması vacibdir. Bu zaman zərərçəkən və gəlirləri artan sahələrin mütləq qaydada nəzərə alınması lazımdır.

Gəlir imkanlarının məhdudlaşması və xərclərin artımı “Büdcə sistemi haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanunda nəzərdə tutulmuş büdcə qaydasının tətbiqinin də müvəqqəti olaraq dayandırılması məsələsini aktuallaşdırır. Ümumiyyətlə, fiskal intizamın ən kəskin keşikçilərindən hesab olunan ali audit orqanları belə cari şərtlərdə bu intizamın bir qədər yumşaldılması tərəfdarlarındandır”.

“Azərbaycan nümunəsində büdcə xərclərinin ünvanlılığının artması – daha həssas qruplara
davamlı olaraq müavinətlərin verilməsi (hətta pandemiya bitdikdən sonra) ilk addımlardan
olacaq. Pandemiyanın nə qədər müddət davam edəcəyini və tam fəsadlarının miqyas olaraq
qiymətləndirmək çətindir. Həssas qruplar davamlı olaraq əziyyət çəkdiyi üçün bu tədbirlər müntəzəm xarakter alacaq”  V.Gülməmmədov bildirib.

O, vurğulayıb ki, cari xərclərin artımının davamlı xarakter daşıyacağı şübhəsizdir. Xüsusilədə büdcə sektorunda çalışan (sosial sahədə çalışan) işçilərin maliyyələşdirilməsi davam edəcək:

“Dövlət büdcəsinə yenidən baxılan zaman cari xərclərin həcminin bu ilin birinci rübü səviyyəsində saxlanılmasına da diqqət yetirməliyik . İnvestisiya xərclərinin daxili borclanma hesabına icra edilməsi, həmçinin əsaslı xərclərin yalnız məşğulluğu davamlı olaraq təmin edəcək (zavod, fabrik və sair) layihələrin maliyyələşdirilməsinə yönəldilməsi, həmçinin vəsaitlərdən səmərəli və nəticəli istifadənin daha da qabarıq şəkildə təbliği cari şərtlərdə aktualdır. Çünki hazırkı şəraitdə iqtisadi artım və məşğulluq balansı büdcə modelinin gələcəyi hesab edilir.

Təkliflərimizdən biri də real sektorda azad rəqabətin və özünüreallaşdırmanın daha da artırılması baxımından dövlət satınalmalarını tənzimləyən qanunvericilik aktlarının yenilənməsi və onlara əməl olunmasına nəzarətin gücləndirilməsi, müsabiqə proseslərinin tam elektron qaydada aparılması imkanlarının da mərkəzləşdirilmiş qaydada tənzimlənməsi ilə bağlıdır.

Bundan başqa, gözlənilməz və sosial-iqtisadi əhəmiyyətə malik xərclərin maliyyələşdirilməsi məqsədi daşıyan ehtiyat fondların həcminə qanunvericiliklə nəzərdə tutulan sərhədlərin müvəqqəti olaraq genişləndirilməsi məsələsinə də baxıla bilər.

Prezident İlham Əliyev tərəfindən büdcə xərclərinə yenidən baxılması istiqamətləri konkret olaraq səsləndirilib. Ölkə başçısının göstərişlərinin yetirilməsi investisiya xərclərinin prioritet istiqamətlər saxlanılmaqla azaldılması və strukturunun dəyişməsi, büdcə təşkilatlarının “evdə qal” prinsipindən “qənaətlə xərclə” prinsipinə keçirilməsini nəzərdə tutur. Eyni zamanda, bütün xərc istiqamətlərinin sərt qənaət prinsipləri ilə icrası bir zərurətdir. Düşünürük ki, minimum sosial standartlara yenidən baxılması zərurəti yaranacaq.

Hazırkı şərtlər dövlət borcunun da diqqətdə saxlanılmasını tələb edir. Fikrimizcə, xarici borcların Dövlət Neft Fondunun büdcəyə nəzərdə tutulan transfertləri hesabına ödənilməsi bu borcu daha az “təhlükəli” edər. Yeri gəlmişkən, Azərbaycan Respublikasında dövlət borcunun idarə edilməsinə dair orta və uzun müddət üçün Strategiyanın yeni prioritetlər və şərait nöqteyi-nəzərindən yenidən işlənilməsi, formalaşan yeni risklərin bu Strategiyada nəzərə alınması da bir zərurətə çevrilib.

Ümumiyyətlə, belə bir şəraitdə dövlətin büdcə vasitəsilə iqtisadiyyata müdaxiləsi imkanlarının genişləndirilməsi gələcəkdə iqtisadi artımın təmin edilməsinə xidmət göstərmiş olacaq. Belə yanaşma Azərbaycan Prezidentinin tapşırıqlarının müvəffəqiyyətli icrasını da təmin etmək imkanlarını artırar”.